Nâng cao ý thức trách nhiệm bảo vệ biên giới quốc gia cho đồng bào

Biên giới Việt Nam dài gần 5.000km, tiếp giáp với 3 nước láng giềng: Trung Quốc, Lào và Cam-pu-chia, với 1.057 xã, phường, thị trấn và 226 huyện, thị xã của 44 tỉnh, thành phố biên giới; số dân hơn 8,3 triệu người, với 49 thành phần dân tộc, có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, 6 tôn giáo chính với gần 2 triệu tín đồ. 

Đồng chí Nông Quốc Tuấn.

Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc nói chung và xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia nói riêng có bước phát triển mới, đặt ra yêu cầu đòi hỏi cao hơn về nhiều mặt. Do đó, việc tuyên truyền giáo dục tạo sự thống nhất nhận thức và hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân về bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia là yêu cầu cấp thiết; trong đó, giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia cho đồng bào dân tộc thiểu số là hết sức quan trọng, vừa có ý nghĩa trước mắt, vừa có ý nghĩa lâu dài.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng công tác bảo vệ biên giới và quan tâm đến lực lượng Công an nhân dân vũ trang (nay là BĐBP). Người đánh giá: Nhân dân các dân tộc biên giới có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Tư tưởng lớn của Người ở đây là dân yên thì biên phòng mới vững, biên phòng muốn vững thì phải yên dân; đó là kế sách dựa vào dân để bảo vệ biên giới; đó cũng là quan điểm cơ bản của Đảng ta về xây dựng nền biên phòng toàn dân.

Thấm nhuần quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò và sức mạnh to lớn của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp cách mạng nói chung, trong sự nghiệp xây dựng quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia nói riêng, Đảng ta hết sức coi trọng công tác dân vận nhằm khơi dậy, phát huy vai trò của quần chúng tham gia bảo vệ đường biên, mốc giới của Quốc gia.

Nghị quyết số 11/NQ-TW, ngày 8-8-1995 của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VII) về xây dựng BĐBP trong tình hình mới khẳng định: "Nhiệm vụ biên phòng trong tình hình mới rất toàn diện và phức tạp, bao gồm bảo vệ biên giới trên bộ, trên biển, bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự xã hội, chống xâm nhập trái phép và chống buôn lậu qua biên giới, bảo vệ tài nguyên đất nước, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển với các nước láng giềng. Đó là nhiệm vụ rất to lớn, nặng nề và lâu dài".

Nghị quyết còn nhấn mạnh: Trong thời gian tới, BĐBP cần phải liên hệ chặt chẽ với quần chúng nhân dân, dựa vào quần chúng để thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời, phải tích cực xây dựng cơ sở chính trị, xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh, thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân trên vùng biên giới.

Thực tiễn hơn 55 năm xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia của BĐBP đã khẳng định: Nơi đâu đồn BP biết dựa vào dân, biết quan tâm đến đời sống nhân dân, biết vận động nhân dân thì công tác xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới tốt. Nhân dân các dân tộc ở biên giới khi được lãnh đạo, tổ chức chặt chẽ và được tuyên truyền giáo dục nhận thức đúng, thông suốt về tư tưởng thì sẽ là lực lượng quyết định mọi thắng lợi của công tác biên phòng.

Trong thế trận biên phòng, nhân dân các dân tộc ở khu vực biên giới là lực lượng to lớn nhất, có ở khắp nơi, tham gia xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới trên nhiều lĩnh vực hoạt động bảo vệ đường biên, mốc giới, đấu tranh chống lấn chiếm, vượt biên, xâm nhập, chiến đấu chống kẻ thù xâm lược, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị…

Đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) ở khu vực biên giới là lực lượng và nguồn lực tại chỗ quan trọng, tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Việc tăng cường giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia cho đồng bào DTTS là rất cần thiết nhằm nâng cao nhận thức cho đồng bào về vị trí, ý nghĩa quan trọng, thiêng liêng của lãnh thổ, biên giới quốc gia; về trách nhiệm của mỗi công dân, toàn xã hội, đặc biệt là đồng bào các DTTS ở khu vực biên giới là lực lượng trực tiếp tham gia xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc nơi biên giới.

Thời gian qua, các cơ quan, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương, trong đó, lực lượng BĐBP đã chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tuyên truyền giáo dục quốc phòng, an ninh cho đồng bào các DTTS ở khu vực biên giới đã đạt nhiều kết quả, góp phần làm chuyển biến nhận thức, trách nhiệm của đồng bào đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc nói chung và xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia nói riêng; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực biên giới.

Những năm tới, hòa bình, hợp tác và hội nhập quốc tế vẫn là xu hướng chủ đạo trong quan hệ quốc tế, song tình hình thế giới, khu vực vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nhân tố bất ổn, khó lường, nhất là các vấn đề tôn giáo, dân tộc, khủng bố và các yếu tố an ninh phi truyền thống như: Môi trường, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh… Đối với nước ta, các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chiến lược "diễn biến hòa bình", bạo loạn, lật đổ, hòng xóa bỏ chế độ XHCN, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Công sản Việt Nam.

Trên các địa bàn biên giới, nhất là các khu vực trọng điểm, hoạt động của các loại tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia liên quan đến chính trị, hình sự, vận chuyển ma túy, gian lận thương mại, mua bán người, trấn cướp trên biển…tình hình các tuyến biên giới, nhất là Biển Đông tiếp tục có những diễn biến phức tạp đe dọa đến chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của nước ta đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa.

Tình hình trên đặt ra cho nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia rất nặng nề, với yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao. Xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, mà trực tiếp là đồng bào các DTTS trên khu vực biên giới, trong đó, BĐBP làm nòng cốt, chuyên trách.

Nhằm nâng cao nhận thức cho đồng bào các DTTS ở khu vực biên giới trong tình hình mới, công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức cảnh giác cách mạng bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia của BĐBP cần tập trung thực hiện tốt những vấn đề sau: Một là, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp BĐBP trong việc tham mưu cho cấp ủy, chính quyền; phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể địa phương, các lực lượng đứng chân trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục cho đồng bào DTTS ở khu vực biên giới về biên giới quốc gia và bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới.

Đẩy mạnh phong trào thi đua Quyết thắng gắn với phong trào thi đua yêu nước của địa phương, phong trào thi đua "Dân vận khéo" và các phong trào do Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội phát động; nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt về công tác dân vận, giữ vững và phát huy phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ - Bộ đội của dân" trong tình hình mới.

Hai là, đổi mới nội dung, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, giáo dục phù hợp với từng đối tượng, tình hình thực tế của đơn vị và từng địa bàn trên các tuyến biên giới. Để đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục cần tập trung vào đổi mới công tác tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng ý thức cảnh giác cách mạng, làm cho đồng bào nhận rõ âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch; xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững mạnh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia.

Những mô hình, phong trào như: "Phong trào quần chúng tham gia tự quản đường biên, cột mốc", "Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư", "Phong trào kết hợp sản xuất với bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biên giới", "Phong trào sống Tốt đời - Đẹp đạo", xây dựng mô hình  "thôn, bản không có ma túy, gia đình không có ma túy", thực hiện kết nghĩa bản - bản tiếp giáp hai bên biên giới… đã tạo được nhiều kết quả, nhiều điển hình tiên tiến xuất hiện, diện mạo khu vực biên giới ngày càng thay đổi và phát triển toàn diện.

Ba là, chủ động tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và tích cực tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh và phát triển kinh tế - xã hội gắn với chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ và đồng bào DTTS trên địa bàn biên giới. Đội ngũ cán bộ BĐBP tăng cường các xã thời gian qua đã phát huy hiệu quả.

Tuy nhiên, đội ngũ này vẫn cần tập trung tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc; củng cố xây dựng hệ thống chính trị ở các xã biên giới thật sự vững mạnh, từ đó đưa phong trào quần chúng tham gia xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia thành phong trào rộng khắp, có chất lượng, hiệu quả cao.

Bốn là, xây dựng, củng cố nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác tuyên truyền, giáo dục. Đây là đội ngũ làm nòng cốt có chức năng tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền về chủ trương, nội dung, biện pháp tiến hành, giúp các cấp lãnh đạo, chỉ huy chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục.

Đó là những yêu cầu đòi hỏi quan trọng hàng đầu trong xây dựng BĐBP không những đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị được giao, mà còn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho đồng bào các DTTS ở khu vực biên giới tham gia xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia trong tình hình mới.

Nông Quốc Tuấn

Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc
(Nguồn: bienphong.com.vn).