Vũ Thư (Thái Bình): Tác động tích cực từ việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở xã, phường

Nhận thức sâu sắc về vai trò, tầm quan trọng của việc thực hành dân chủ trong đời sống xã hội, Ban Thường vụ Huyện uỷ Vũ Thư đã chỉ đạo, phối hợp với các đơn vị trong huyện triển khai, thực hiện có hiệu quả Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khoá XI về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn. Những kết quả đó góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong những năm qua.

Chia sẻ về những kết quả đạt được trong quá trình triển khai Pháp lệnh về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, đồng chí Phạm Công Diện, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Vũ Thư cho biết: Nhận thức sâu sắc về vai trò, tầm quan trọng của việc thực hành dân chủ trong đời sống xã hội, Ban Thường vụ Huyện uỷ Vũ Thư đã chỉ đạo UBND huyện tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai Pháp lệnh số 34 cho đội ngũ lãnh đạo các phòng, ban, ngành, đoàn thể của huyện và cán bộ chủ chốt các xã, thị trấn ngay sau khi Pháp lệnh được ban hành. Đồng thời, Huyện ủy cũng chỉ đạo đảng bộ các xã, thị trấn quán triệt, triển khai nội dung của Pháp lệnh 34, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến toàn thể cán bộ đảng viên và nhân dân tại địa phương, đơn vị mình; nhằm phát huy tốt vai trò của nhân dân trong việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở.

Đến nay, từ huyện đến thôn đã tổ chức được gần 400 hội nghị cho trên 59.000 lượt cán bộ, hội viên, đoàn viên về nội dung của Pháp lệnh số 34; Đài truyền thanh từ huyện đến thôn đã phát trên 1.850 lần (mỗi lần từ 3 - 5 ngày) vào các thời điểm quan trọng như tiến hành dồn điền đổi thửa đất nông nghiệp, xây dựng các công trình phúc lợi tại địa phương, bầu trưởng thôn…

Từ việc “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, việc công khai và chất lượng giải quyết thủ tục hành chính đối với nhân dân được các xã, thị trấn triển khai khá quyết liệt. Đến nay, 100% xã, thị trấn trong huyện thực hiện niêm yết công khai tại trụ sở về các nội dung như: kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán, quyết toán ngân sách hằng năm của cấp xã; dự án, công trình đầu tư và thứ tự ưu tiên, tiến độ thực hiện; phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư liên quan đến dự án, công trình trên địa bàn cấp xã... Tùy theo tính chất, mức độ quan trọng của từng nội dung mà hình thức công khai có thể thực hiện thông qua một hay kết hợp nhiều hình thức, như: niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã, thông qua hệ thống Đài truyền thanh, qua Trưởng thôn thông báo đến nhân dân. Một số địa phương còn duy trì nghiêm chế độ thông tin giữa chính quyền với nhân dân, nhất là việc đối thoại trực tiếp với nhân dân theo định kỳ… qua đó, góp phần phát huy được khả năng, trí tuệ, công sức của các tầng lớp nhân dân tham gia; góp phần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Cùng với đó, nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng đối với việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở các xã, thị trấn, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong việc chấp hành các quy định của Pháp lệnh dân chủ đối với nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, năm 2012, Ban Thường vụ huyện ủy ban hành Chỉ thị số 29-CT/HU “Về tăng cường chỉ đạo việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở”. Các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể đã chủ động phối hợp với HĐND và UBND cùng cấp xây dựng kế hoạch, tổ chức tập huấn và thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức vụ chủ chốt do HĐND cấp cơ sở bầu. Năm 2008, 2010 các xã, thị trấn đã hoàn thành việc lấy phiếu tín nhiệm đối với các đồng chí Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND và UBND cấp cơ sở với số phiếu tín nhiệm đạt trên 50% trở lên...

Công tác bầu cử trưởng, phó thôn, tổ trưởng dân phố được các địa phương triển khai thực hiện đảm bảo dân chủ, đúng luật định. Kết quả nhiệm kỳ 2013 - 2015, toàn huyện đã bầu được 202 trưởng thôn, 239 phó thôn, 10 tổ trưởng tổ dân phố.

Với những nội dung nhân dân bàn và quyết định, UBND các xã, thị trấn lập, thông qua kế hoạch thực hiện những nội dung nhân dân bàn và quyết định; phối hợp với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp tổ chức thực hiện; chỉ đạo trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố thực hiện kế hoạch đã được thông qua, tỷ lệ nhân dân dự họp bình quân đạt 55%.

Từ năm 2007 đến nay, UBND huyện đã nhiều lần tổ chức lấy ý kiến góp ý của nhân dân về các đề án, dự án sản xuất phát triển kinh tế trước khi ban hành. Đồng thời chỉ đạo UBND xã, thị trấn có trách nhiệm lập, thông qua kế hoạch để lấy ý kiến nhân dân về những nội dung thuộc thẩm quyền quyết định của chính quyền cấp xã, như: kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; phương án chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu sản xuất; phương án phát triển ngành nghề của cấp xã; dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết và phương án điều chỉnh; việc quản lý, sử dụng quỹ đất của cấp xã...Vì vậy, đã phát huy được trí lực của nhân dân, tạo ra sự đồng thuận giữa nhân dân với cấp uỷ, chính quyền; đồng thời thông qua việc lấy ý kiến nhân dân trước khi quyết định giúp cho cấp uỷ, chính quyền đề ra được các chủ trương, chính sách hợp lòng dân.

Từ việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tình hình kinh tế - xã hội của huyện luôn có bước phát triển khá toàn diện, đời sống nhân dân không ngừng được nâng lên. Năm 2013, tổng giá trị sản xuất của huyện Vũ Thư đạt trên 6.900 tỷ đồng, tăng 8,52%, trong đó lĩnh vực nông, lâm, thủy sản đạt trên 2.780 tỷ đồng; công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và xây dựng đạt gần 2.500 tỷ đồng; thương mại dịch vụ đạt trên 1.645 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người đạt 25 triệu đồng/năm. Đặc biệt trong xây dựng nông thôn mới, từ sự đồng thuận của nhân dân, hiện xã Nguyên Xá của Vũ Thư đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, huyện còn 1 xã đạt 16 tiêu chí, 13 xã đạt từ 10-15 tiêu chí. Quý I/2014, tổng giá trị sản xuất của Vũ Thư đạt trên 1.867 tỷ đồng, tăng 16,34% so với cùng kỳ và đạt trên 24% kế hoạch năm. Điểm nổi bật nhất trong quý I, Vũ Thư đã thành lập 29 tổ công tác tăng cường về cơ sở chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị, trọng tâm là xây dựng nông thôn mới.

Có thể nói, việc triển khai các nội dung cho nhân bàn và quyết định trực tiếp hay để cấp có thẩm quyền quyết định đã tạo ra sự dân chủ thực sự trong nhân dân, quyền làm chủ của nhân dân được phát huy tối đa. Vì vậy, thời gian qua nhân dân trong huyện đã tự nguyện góp được hàng chục tỷ đồng, hàng vạn ngày công để làm đường giao thông nông thôn, xây dựng nhà văn hoá thôn... Trong đó, có nhiều thôn, tổ dân phố luôn huy động được 100% số hộ tham gia đóng góp các loại quỹ, các khoản phải thu và không có tình trạng nợ đọng, điển hình như các tổ dân phố thị trấn Vũ Thư, thôn Ngọc Tiên, Song Thủy - xã Vũ Tiến, các thôn của xã Vũ Đoài...; có nhiều tổ chức, cá nhân tự nguyện đóng góp xây dựng thôn, xóm giá trị lên đến hàng trăm triệu đồng (ở xã Vũ Tiến, Vũ Vân…).

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Vũ Thư cũng cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện Pháp lệnh số 34 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn huyện còn một số tồn tại, hạn chế. Đó là: công tác triển khai, tuyên truyền và thực hiện quy chế dân chủ có lúc, có nơi chưa đồng bộ, thiếu tính liên tục và còn hình thức. Một số nội dung công khai để nhân dân biết chưa được thực hiện kịp thời; việc nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định còn hình thức…

Nhằm phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, thời gian tới huyện Vũ Thư tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, nâng cao hiệu lực quản lý điều hành của chính quyền, thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp hoạt động của MTTQ và các đoàn thể nhân dân với chính quyền cơ sở; thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến và vận động nhân dân thực hiện nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và các quy định của địa phương.

Đẩy mạnh việc thực hiện Pháp lệnh 34, gắn liền với thực hiện hiệu quả công tác tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; qua đó nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng cơ sở; tiếp tục gắn việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân với nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, quan tâm đến lợi ích chính đáng của nhân dân như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “những gì có lợi cho dân thì hết sức làm, những gì có hại cho dân thì hết sức tránh”.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; định kỳ sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Pháp lệnh 34 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, kịp thời rút kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Biểu dương, nhân rộng các điển hình tiên tiến, kinh nghiệm hay và cách làm sáng tạo; uốn nắn và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, hoặc lợi dụng dân chủ để gây rối mất đoàn kết./.

Nguồn: ĐCSVN, 14/4/2014, Hoàng Mẫn